Beste leden,
Het nieuwe jaar 2023 wordt een bijzonder jaar voor de vereniging. We bestaan 150 jaar dit jaar!
Allereerst wenst het bestuur van de VHMF alle leden een heel goed 2023. Dit jaar gaan we ons 150-jarig bestaan vieren met een feest (op 2 oktober; save the date) en een symposium. Ook lokaal hopen we dit jaar iets extra’s te kunnen doen. We zijn bezig om een publicatie te maken ter gelegenheid van dit heuglijke feit. Bovendien verschijnt binnenkort de publicatie naar aanleiding van de Goed werk-programma’s die de Stichting Beroepseer in opdracht van de VHMF onder de collega’s bij Toeslagen, Douane en Belastingdienst heeft gehouden. Genoeg om naar vooruit te kijken dus.
Het jaar begint echter met een onderzoek naar onszelf: wat verwachten onze leden en niet-leden eigenlijk van de VHMF. Daarover kun je nog meepraten. Geef je op via
Zoals ik vorig jaar al in het Weekblad Fiscaal Recht heb beschreven maakt de oprichting in 1873 van de Broederschap der Ontvangers van de directe belastingen, in- en uitgaande rechten en accijnzen in Nederland, later de Koninklijke Broederschap, deel uit van de ontwikkeling van de bureaucratie en de emancipatie van de ambtenaar. Uit het feit dat de oprichters van de Broederschap zich niet alleen druk maakten over financiën (het weduwen- en wezenpensioen was een belangrijk strijdpunt) maar ook om “het vak” (ze richten het tijdschrift op dat uiteindelijk het WFR werd) blijkt dat er nog steeds parallellen zijn met de huidige rol van de VHMF, de directe rechtsopvolger van de Broederschap.
Bij een vooruitblik, zoals hierboven gegeven, past ook een terugblik. Voor de vereniging was 2022 een goed jaar. We hebben een mooi symposium gehad, goede gesprekken gevoerd op de regionale bijeenkomsten, in de al genoemde Goed werk plaatsen en op onze eerste kantoorborrel in Arnhem. Een delegatie van het bestuur heeft ook gesproken met de pDG’s en de DG Belastingdienst en met beide staatsecretarissen van Financiën. De vereniging heeft er zestig leden bijgekregen, zodat het ledenverlies door natuurlijk verloop enigszins beperkt is gebleven. De voorbereidingen voor het 150-jarig bestaan zijn in gang gezet.
De Commissie Wetgeving van de VHMF heeft haar eerste stuk het licht doen zien, over een zeer complex EU-wetgevingsvoorstel: DEBRA. Een tweede stuk is, as we speak, in de maak. U kunt zich nog opgeven voor de commissie: hoe meer zielen hoe meer vreugd, en kwaliteit.
In 2022 was onze werkgever ook weer regelmatig in het nieuws. Vaak met een kritische insteek, soms terecht, meestal wordt echter ten onrechte het verschil tussen wetgeving en uitvoering gemist. Op de valreep van het jaar 2022 nog een stuk in de AD-bladen dat toch wel als een hart onder de riem kan worden gezien, ondanks de titel “Wat ziet de fiscus over het hoofd?”. De subtitel die ik op internet tegenkom is wat netter: “Angst voor gesjoemel met aangifte door personeelstekort Belastingdienst”. In het stuk bespreekt journalist Angelique Kunst een aantal zaken die onze leden bekend voor zullen komen en die ook onderdeel zijn van de gespreken van het bestuur met de ambtelijke en politieke leiding.
In het stuk komen een aantal zaken langs:
• het personeelstekort
• de verouderde systemen,
• de afwikkeling van extra werk; en
• de steeds complexere regelgeving.
Daarnaast komt ook de invloed van het afnemend aantal controles op de in principe goedwillende belastingplichtige langs, een effect dat al in de jaren ’70 treffend beschreven werd door in het rapport Van Bijsterveld: als je ziet dat een ander niet wordt gecontroleerd, word je zelf ook lakser.
Een citaat: “Van de aangiftes van particulieren werden er in 2016 nog bijna 357.000 traditioneel gecontroleerd; dit jaar hoopt de fiscus uit te komen op 120.000, een afname van 60 procent. Het aantal boekenonderzoeken bij het mkb en grote bedrijven is in die periode met maar liefst 70 procent teruggelopen, van bijna 28.000 in 2016 naar zo’n 8400 dit jaar.” Tweede-Kamerlid Henk Nijboer vindt deze afname “schrikbarend”. Het aantal steekproeven en ook het aantal boetes loopt terug. Box 3 zorgt voor een hoop werk, herstel Toeslagen ook. Staatssecretaris Van Rij heeft toegezegd dat de fiscus in 2023 in elk geval nog meer gaat inzetten op voorkoming van fouten en op meer toezicht achteraf. De vraag komt wel op “hoe dan?”, maar de insteek lijkt op dit punt goed. Nu nog zorgen dat deze insteek niet ten onder gaat in regie en sturing , maar dat zoveel mogelijk lokaal, op de werkvloer keuzes gemaakt kunnen worden over wat aan te pakken.
Het stuk is misschien net teveel gericht op controle en dat de Belastingdienst ook veel doet aan de voorkoming van het maken van fouten en aan horizontaal toezicht, waarvan de, voorlopig niet uitgekomen, belofte is dat het minder tijd kost voor de Belastingdienst, maar is een goede weergave van waar we met zijn allen tegenaan lopen. Helaas mist de blik op de toekomst: een eenvoudiger belasting- en heffingsstelsel voor grote groepen belastingplichtigen heeft minder controle nodig. De vrijkomende capaciteit kan dan op de moeilijker categorieën worden ingezet. Zie het manifest van de VHMF en de Jaarredes, allemaal te vinden op www.vhmf.nl: VOA, meer vertrouwen in de VIA en eenvoudiger regels voor kleine ondernemers.
Ik eindig dit nieuwjaarsbericht met een oproep. Wil je iets doen voor je collega’s, ad hoc of meer officieel, meld je dan bij onze secretaris. Bespreek de VHMF met je collega’s: zonder jou kunnen we het niet!
De beste wensen voor 2023,
Jurjen Glazenburg, voorzitter van de VHMF